Beleidsmatige samenvatting

Samen bouwen op Nissewaard
Wonen, werken en leven in Nissewaard is fijn en dat moet zo blijven. Met onze aanpak – doen wat we zeggen, en zeggen wat we doen – investeren we nu en in de toekomst om Nissewaard verder vooruit te brengen naar een aantrekkelijke, vitale, toekomstbestendige woon- en werkgemeente in 2040. We zijn een anker voor onze inwoners en ondernemers, zij moeten meer dan ooit op ons kunnen bouwen en met ons kunnen samenwerken. Dat doen we transparant én met een duidelijke koers, zodat inwoners en ondernemers weten wat zij van ons kunnen verwachten. In 2040 zijn we een aantrekkelijke, vitale, toekomstbestendige woon- en werkgemeente.

In 2040 willen we een dusdanige ontwikkeling hebben doorgemaakt in groei, ambitie en kwaliteit, dat we klaar zijn voor de toekomst. Dat willen we samen doen: samen bouwen we op Nissewaard! Dat doen we door verder te bouwen op die solide basis die de afgelopen jaren met inwoners, ondernemers, verenigingen en organisaties is gelegd. We kunnen niet ontkennen dat de crises en de veranderende wereld de tegenstellingen in de samenleving hebben vergroot. Aan de ene kant hebben we veel solidariteit gezien, maar we hebben ook gezien dat de tegenstellingen in de samenleving groter zijn geworden. Het maatschappelijk debat is verhard. Met onze blik vooruit willen we dat doorbreken door meer samen en in verbinding met elkaar te doen. Open en transparant, én in vertrouwen. Bouwen op elkaar en in de gemeente.

De kosten voor levensonderhoud zijn al een jaar fors aan het stijgen. Door de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne worden de torenhoge energieprijzen nog meer gevoeld. Het economisch perspectief voor 2023 is onzeker, door grote schommelingen in energie- en grondstofprijzen en oplopende inflatie. Met de energietoeslag plakken de gemeenten pleisters in de huishoudboekjes van inwoners. Maar de energiecrisis raak niet alleen minima, maar een grote groep van onze inwoners. Ook onze ondernemers en maatschappelijke organisaties, zoals sportverenigingen en culturele instellingen, worden getroffen. Een groep die eerder ook door de Corona-crisis hard geraakt is. Het kabinet trekt voor de kortere termijn extra geld uit om de negatieve effecten van onder meer de stijgende energieprijzen te verminderen.

De vraag is of bovengenoemde rijksmaatregelen voldoende zijn. Daarom wil het college hiervoor op gemeentelijk niveau extra middelen vrij maken. Hierbij gesteund door de motie ‘noodfonds energiecrisis’ en het ingediende initiatiefvoorstel ‘aanvalsplan koopkracht en energiebesparing’. Daarom wordt voorgesteld om het resterende saldo in de reserve Corona-crisis om te vormen naar een Noodfonds energie waarmee we complementair aan het Rijksbeleid ondersteuning kunnen bieden. Hiertoe zal in de begrotingsraad een separaat voorstel worden gedaan.

De verwachting is daarnaast dat het coronavirus in 2023 niet meer zo’n bepalende rol zal spelen als voorgaande jaren en wordt de noodzaak kleiner om hiervoor apart middelen aan te houden in de vorm van de reserve Corona-crisis.

Naast de bovengenoemde aandachtspunten zullen ook de stikstofcrisis, de woningcrisis en de asielcrisis de nodige tijd, aandacht en middelen vergen. Het zijn complexe vraagstukken waarbij het zoeken naar de juiste balans tussen de verschillende belangen geen eenvoudige opgave is.

Financiën
De afgelopen jaren hebben we risico's goed beheerst en het weerstandsvermogen versterkt, mede hierdoor hebben we een gezonde buffer opgebouwd. Hierdoor zijn we in staat (incidentele) tegenvallers op te vangen en op bepaalde vlakken zelfs wat extra's te doen. De financiële positie van gemeenten staat echter al jaren onder druk en dat is voor Nissewaard niet anders. Dit beeld schetsten wij ook in de Perspectiefnota 2023. De financiële druk wordt versterkt door de enorme inflatie en onzekerheden als gevolg van de oorlog in Oekraïne.

Op het gebied van het Sociaal Domein staat Nissewaard voor de nodige uitdagingen, daarin zijn de jeugdzorg en de Wmo het meest prominent. Dit komt niet in de laatste plaats doordat het Rijk ons verantwoordelijk heeft gemaakt voor diverse taken op deze beleidsterreinen, zonder daarbij voldoende budget en sturingsmogelijkheden beschikbaar te stellen. In de perspectiefnota hebben we dan ook een voorstel opgenomen om een extra storting te doen in de reserve Sociaal Domein, gezien de financiële onzekerheid vanuit het Rijk.

We staan daarnaast voor een flink aantal opgaven waaronder de vervangings- en onderhoudsopgaven in de publieke buitenruimte, onze gezamenlijke accommodaties en de onderwijshuisvesting. Ook zaken als veiligheid, duurzaamheid, bereikbaarheid en de extra kwaliteitsimpuls van De Akkers, De Hoek en Waterland zullen de komende jaren om voldoende middelen blijven vragen. Om met de bovengenoemde uitdagingen/opgaven aan de slag te gaan moeten we als Nissewaard ook kunnen bouwen op het Rijk. Dat blijkt helaas niet altijd het geval. Deze grote opgaven samen met de onzekerheid over onze Rijksinkomsten maakt dat we óók de komende jaren behoedzaam en zorgvuldig met onze financiële middelen om moeten blijven gaan. Dus blijft de verantwoordelijkheid voor een financieel gezonde gemeente ook in 2023 onze prioriteit.

In deze begroting staat wat we in 2023 willen bereiken en wat we daarvoor gaan doen, eveneens is opgenomen wat het mag kosten. In deze samenvatting lichten we er een aantal zaken voor u uit.

Bestuur en dienstverlening

Verkiezingen provincie en waterschap
In 2023 vinden provinciale staten- en waterschapsverkiezingen plaats. Dit vraagt met name in het eerste kwartaal veel voorbereiding. Daarbij wordt de Wet nieuwe procedure vaststelling verkiezingsuitslagen voor het eerst uitgevoerd. Bij de vaststelling van de uitslag brengt dit op onderdelen een fundamentele wijziging van deze procedure met zich mee, vergelijkbaar met de werkwijze bij centrale stemopneming.

Dienstverlening
We blijven werken aan de uitbreiding van onze digitale dienstverlening. Dat doen we vanuit het perspectief van onze klanten. We blijven ondersteunen als het digitaal niet lukt of wanneer de (digitale) informatie niet aansluit op de vraag of behoefte. Persoonlijk contact blijft altijd mogelijk.
We zetten in op implementatie en doorontwikkeling van de vijf pijlers van de visie Dienstverlening:

• onze dienstverlening draait om mensen;
• digitaal waar het kan;
• met ons is het eenvoudig zaken doen;
• onze dienstverlening is snel en goed;
• we werken als één organisatie.

In 2023 wordt digitale toegankelijkheid één van de speerpunten voor verbetering van onze dienstverlening waarbij de gebruikers centraal staan.

We bieden dienstverlening waarop inwoners ons kunnen aanspreken. Met de vastgestelde servicenormen leggen we verantwoording af over onze dienstverlening aan inwoners, klanten en ondernemers.

Hybride werken
In 2023 geeft de organisatie verder vorm aan hybride werken. Na de uitwerking die in 2022 heeft plaatsgevonden in de vorm van richtlijnen en uitgangspunten, zullen we de spelregels met elkaar moeten gaan finetunen in 2023. Bij hybride werken is de manier van werken volgend op wat er nodig is voor de taken. Ontmoeten, geconcentreerd werken, vergaderen of samenwerken; iedere vorm van werken en elk team of persoon heeft daar een andere voorkeur voor en in de praktijk ondervinden we wat er werkt.  

Regionale samenwerking
Samenwerken is in de huidige netwerksamenleving noodzakelijk, omdat opgaven complexer worden en gemeentegrenzen overstijgen. Leidend in de samenwerkingen die we aangaan, zijn gedeelde opgaven en belangen. Ons doel is door de kracht van regionale samenwerking lokaal ook meerwaarde creëren. Door opgaven in samenwerkingsverband op te pakken, kunnen we innovatie versnellen en de regionale economie versterken. Bovendien sluit dit aan op de manier van werken vanuit de provincie en het Rijk, namelijk meer integraal en gebiedsgericht. We blijven scherp op de lokale meerwaarde, die vanuit deze samenwerking wordt geleverd ten aanzien van doelstellingen en financiën. We blijven onszelf de vraag stellen “Wat levert het op?”. Dit doen we door een actieve rol te spelen binnen de samenwerkingsverbanden en dit geluid zoveel mogelijk te laten horen. De samenwerking in de metropoolregio Den Haag-Rotterdam (MRDH), in de regio Rotterdam - Rijnmond en de Zuid-Hollandse Delta zijn hierbij voor de hand liggende. Ook verkennen we op dit moment kansen op het gebied van New Towns (met Zoetermeer, Capelle aan den IJssel en Almere).

Schoon, heel en veilig

Vervangingsopgave
De openbare ruimte is het visitekaartje van Nissewaard. Ze vormt de publieke verblijfs- en ontmoetingsplek, bepaalt de leef- en woonomgeving en draagt bij aan de algemene gezondheid en sociale veiligheid. Wij vinden het belangrijk om hierin te blijven investeren. Dit vraagt om een integrale beheeraanpak en vertaalt zich de komende jaren in grote reconstructies in wijken. In 2023 komt de focus met name te liggen op het uitvoeren van het uitvoeringsplan beheer openbare ruimte 2020-2024. In dit uitvoeringsplan zijn vervangingen en groot onderhoud opgenomen van onder andere, wegen, bruggen, openbare verlichting, beschoeiingen (particulier en openbaar), duikers, groen en speelplaatsen. In 2023 wordt het uitvoeringsplan geactualiseerd voor de begroting 2024-2027.

De huidige omstandigheden in de markt zorgen er wel voor dat toegekende budgetten en investeringskredieten onder druk komen te staan. Ook het vinden van personeel om de projecten voor te bereiden en uit te voeren is een uitdaging. Bij het vervangen en uitvoeren van groot onderhoud worden maatregelen in het kader van klimaatadaptatie, energietransitie en circulaire economie standaard toegepast. Denk hierbij aan meer waterbergingscapaciteit, meer bomen en biodiversiteit, het aanbrengen van LED-verlichting in de openbare ruimte en het hergebruiken van grond en bagger.

Kwaliteitsimpuls in de De Akkers, De Hoek en Waterland
Goed wonen in leefbare wijken vraagt om het slim combineren van sociale maatregelen en fysieke ingrepen. Wonen, zorg, welzijn, veiligheid en de fysieke leefomgeving zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dit is immers allemaal voor dezelfde inwoners! Met deze slimme combinaties tussen het fysieke en sociale domein maken we wijken leefbaar, wordt sociale cohesie bevorderd en worden  zorg- en hulpvragen voorkomen. De wijken De Akkers, Waterland en De Hoek krijgen op dit vlak een kwaliteitsimpuls. Hiervoor worden wijkatlassen gemaakt, waarin ruimte is voor verschillende vraagstukken op het gebied van ontmoeting, zorg, beheer, veiligheid, verkeer enzovoorts. Hierbij wordt de gemeenteraad betrokken en wordt dit samen met de inwoner, maar ook met wijkgroepen, bewonersverenigingen, buurtpreventie en scholen opgepakt.

Accommodaties en parkeren
Gemeentelijk vastgoed faciliteert het behalen van gemeentelijke beleidsdoelstellingen en wettelijke verplichtingen. Vanaf 2023 wordt de in 2022 vastgestelde Vastgoedstrategie en het uitvoeringsprogramma Accommodaties uitgevoerd.

In 2023 wordt verder invulling gegeven aan de landelijke vastgestelde ambitie om met betrekking tot de verduurzaming van het vastgoed vanaf 2030 55 % CO2 reductie gerealiseerd te hebben op weg naar 0% uitstoot In 2050. Hiertoe is in 2022 een aanvang gemaakt met Fase 2 van de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed. Een belangrijke stap in de verdere verduurzaming van het eigen vastgoed is dat de betreffende verduurzamingsmaatregelen uitgelijnd zullen gaan worden met de meerjaren onderhoudsplannen  op pandniveau, waardoor verduurzaming en planmatig onderhoud integraal worden opgepakt. Vanaf 2023 zal hier (zoveel mogelijk) verder uitvoering aan moeten worden gegeven.

Naast de verkopen van af te stoten panden vinden een aantal belangrijke ontwikkelingen plaats in 2023. Met de bouw van een nieuw tenniscomplex in 2022 in Zuidland is de vitaliteit van betrokken verenigingen ondersteund. Voor 2023 wordt op het maatschappelijk deel van de vastgoedportefeuille gekeken naar de aansluiting van de panden/complexen bij de beleidsmatige behoefte aan vierkante meters. Het optimaliseren van de huisvesting van huurders/gebruikers draagt bij aan een efficiënte inzet van het beschikbare  vastgoed en de daarbij noodzakelijke financiële instandhoudingsmiddelen.

Tot slot is voor het Parkeren een belangrijk thema uit het coalitieakkoord het “Gastvrij parkeren”. Een van de maatregelen die hier een bijdrage aan levert is het in 2023 uit te rollen kenteken parkeren voor de parkeergarages die tot het gemeentelijk vastgoed behoren.

Veiligheid
In 2023 wordt gewerkt met een nieuw Programma Nissewaard Veilig, het Integraal Veiligheidsplan. Naast de reguliere thema’s die de gemeenteraad belangrijk vindt, krijgt de aanpak van digitale criminaliteit ook een plek. Naast de ‘klassieke’ fysiek criminaliteit, wordt er online steeds meer gedaan, zeker als gevolg van de coronapandemie.

Zoals voorgaande jaren wordt fors ingezet op de aanpak van ondermijnende criminaliteit in de gemeente Nissewaard. Samen met onze ketenpartners zoals de politie en het Regionaal Informatie & Expertise Centrum Rotterdam (RIEC) worden barrières opgeworpen en individuele casuïstiek opgepakt. Voor de aanpak van ondermijning wordt jaarlijks een uitvoeringsprogramma opgesteld. Dit programma wordt afgestemd met onze ketenpartners.

De aanpak van Woonoverlast blijft een continu proces. Het actieprogramma wordt herijkt en samen met de woningbouwcorporaties worden plannen van aanpak opgesteld. Datzelfde geldt voor de jeugd- en jongerenoverlast. Door de heftige geweldsincidenten in Nissewaard is de urgentie hoog dit aan te pakken. Bij de partners is deze urgentie ook aanwezig, waardoor nieuwe samenwerkingsverbanden ontstaan en het Jongeren Overlast Overleg (JOO) een belangrijk platform is geworden.

Op het gebied van crisisbeheersing en rampenbestrijding heeft Nissewaard de nodige incidenten gehad. De lessen van deze incidenten zorgen weer voor nieuwe inzichten waardoor de contacten met externe partijen in Nissewaard worden opgezocht. Vooral kijken waar raakvlakken zijn, leren van elkaars crisisorganisaties en gezamenlijk oefenen heeft in 2023 onze focus.

Duurzaam ontwikkelen en wonen

Duurzaamheid
De komende jaren hebben we een grote uitdaging op het gebied van duurzaamheid. In lijn met het landelijk klimaatbeleid, de Nationale klimaatadaptatiestrategie, het landelijk kader circulariteit en ons lokale programmaplan Duurzaamheid 2021-2022 is het onze ambitie om in 2050 energieneutraal, circulair en bestendig te zijn tegen veranderingen in het klimaat.  Voor 2023-2024 wordt het programmaplan - de doelen en inspanningen - geactualiseerd om onze ambitie in 2050 te realiseren.
Samen met inwoners, mede-overheden en ondernemers zetten we onze schouders eronder om de ambitie, de doelen en inspanningen te realiseren. In (delen van) wijken De Hoek en Akkers-Vogelenzang wordt  starten we met de uitvoering van de wijkuitvoeringsplannen en wordt er ingezet op het aanpakken van energiearmoede. Verder gaan we aan de slag met de inspanningen op het gebied van klimaatadaptatie en circulariteit zoals opgenomen in het programmaplan Duurzaamheid.

In 2022 heeft het Rijk weer tijdelijke middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het Klimaatakkoord. De gemeente is voor 2023 in afwachting welke middelen nog meer komen vanuit het Rijk.
Op basis van de middelen voor 2023-2024 bekijken we welke nieuwe taken vanuit het klimaatakkoord, het deltaprogramma en deltaplannen de gemeente gaat oppakken of gaat intensiveren om de ambitie dichterbij te brengen. Dit wordt meegenomen in het geactualiseerde programmaplan 2023-2024.

Omgevingswet
De beoogde datum van inwerkingtreding van de Omgevingswet is 1 januari 2023. Of de wet daadwerkelijk dan ingaat, wordt pas in november 2022 definitief bekend en een goede werking van het landelijke Digitaal Stelsel Omgevingswet lijkt daarin bepalend. Het Programma Omgevingswet richt zich tot die datum op de lijst met minimale acties. Deze is randvoorwaardelijk voor de implementatie.

De echte verandering, de transitie van het fysiek domein moet nog plaatsvinden. Om de baten die de Omgevingswet beoogt echt te gaan incasseren, moet een volgende stap gezet worden die aansluit bij de gewenste verandering; betere, integrale regelgeving, minder regels, meer ruimte voor goede initiatieven, snellere besluitvorming en meer betrokkenheid van de samenleving. In dat kader vindt een actualisering plaats van het Programmaplan, met daarin de doelen en de inspanningen.

In de septembercirculaire heeft het Rijk middelen ter beschikking gesteld voor de invoering van de Omgevingswet (incidenteel). Voor wat betreft de uitvoering van de wet (structureel) wordt verwezen naar volgende circulaires van het gemeentefonds, de hoogte van die bedragen is nog niet bekend. Daarnaast worden eveneens incidentele en structurele middelen ter beschikking gesteld voor de invoering van de Wet kwaliteitsborging bouw, welke qua invoeringsdatum gelijk oploopt met de Omgevingswet. Er zal de komende jaren gemonitord moeten worden of die middelen afdoende zijn om de geschetste terugverdienperiode van 10 jaar binnen handbereik te krijgen.

Bereikbaarheid
Om prettig te kunnen wonen, werken, ondernemen en recreëren, is een goede bereikbaarheid van groot belang. Maar Nissewaard ligt ook op een eiland en dat geeft ons regelmatig (nieuwe) uitdagingen. Daarom zijn we bereid te investeren in bereikbaarheidsmaatregelen.
Naast de externe ontsluiting van Nissewaard zijn er ook lokale opgaven waar wij ons op blijven richten, zoals verkeersveiligheid, fietsgebruik en openbaar vervoer. Uiteindelijk willen we een A4-zuid, met een afslag in Spijkenisse. Onze lobby zetten we hier vol op in.

Met aanstaande renovaties van bruggen en tunnels dringen we bij wegbeheerders aan op maatregelen. Daarbij vragen we bijzondere aandacht voor de bereikbaarheid van de hulpdiensten. Daarnaast zorgen wij voor een goede communicatie over deze renovaties.

Sterke ov-knooppunten zijn van belang. We streven ernaar het openbaar vervoer zo goed mogelijk in stand te houden. Als het voortbestaan van lijnen wordt bedreigd, onderzoeken we de mogelijkheden voor maatwerk. Hierover communiceren we tijdig en duidelijk.
De Spijkhopper zal geëvalueerd worden. We hebben de voorkeur om de dienst weer tot een lijndienst te maken. De nachtmetro is afgelopen periode een succes gebleken en willen we behouden. Het openbaar vervoer wordt gratis voor minima, die AOW-gerechtigd zijn. Het aantal gratis dagkaarten voor alle minima worden uitgebreid van drie naar vijf.

Wij stimuleren het fietsgebruik van onze inwoners. We realiseren goede fietsverbindingen en anticiperen op toenemende drukte op fietspaden, zoals de vernieuwing van het Trambaanpad. Hoofdroutes en ontsluitingswegen voor de fiets worden zoveel mogelijk in zogenaamd rood asfalt aangelegd. Fietsverbindingen willen we verder ondersteunen door voldoende voorzieningen zoals laadpunten voor elektrische fietsen en drinkwaterpunten.

Iedereen moet veilig kunnen deelnemen aan het verkeer. Bij herinrichting of nieuwbouw wordt daarom - waar passend en wenselijk - een 30 kilometerzone gerealiseerd. We blijven inzetten op het verbeteren van de verkeersveiligheid bij scholen. We hebben ook aandacht voor sluipverkeer en nemen indien nodig passende maatregelen.

We willen deelmobiliteit van scooters reguleren. Daarbij willen we vaste plekken faciliteren om zo overlast van geparkeerde scooters te voorkomen. Ook nieuwe vormen van deelmobiliteit, zoals deelauto’s en deelfietsen willen we een kans geven, zolang dit geen overlast veroorzaakt.

Ontwikkeling kleine kernen
Het ontwikkelperspectief Vitale Kernen is vastgesteld in 2021. Aan de hand van het ontwikkelperspectief wordt getoetst of een nieuw ruimtelijk initiatief wenselijk is en bijdraagt aan de vitaliteit van de kernen.

Ondernemen en ontspannen

Ontwikkelingen centrum en bedrijventerreinen
Wij gaan door met het hart van Spijkenisse meer kloppend maken. Met de vastgoedeigenaren en het BIZ (bedrijveninvesteringszone) zijn afspraken in het Koersdocument vastgelegd hoe het centrum ruimtelijk en functioneel verder te verbeteren. Naast het versterken van het kernwinkelgebied willen we een compacter centrum met meer samenhang creëren met een kloppend hart, dat daardoor aantrekkelijker wordt voor inwoners, bezoekers en ondernemers. In 2023 gaan we verder met de uitvoering van de opgaven en projecten benoemd in het Koersdocument.
We zetten in op het met ondernemers versterken van de economische structuur en het economische profiel en op het efficiënter ruimtegebruik op onze bedrijventerreinen. Voor het economisch profiel sluiten we aan bij  o.a. het concept Service Valley, zoals beschreven in het rapport Economische Visie Nissewaard (Kuipers, januari 2020) en het Handelingsperspectief bedrijventerreinen (AT Osborne, oktober 2022). We ontwikkelen een ondernemersloket, met een goede digitale toegang met makkelijk vindbare informatie en persoonlijke afhandeling van ondernemerszaken.

Recreatie
Het Bernissegebied is een recreatiegebied met natuurwaarden, waarbij actievere recreatie en evenementen mogelijk zijn. Uiteraard in balans met de rust- en natuurbeleving van het gebied. In samenwerking met diverse partijen zetten we in op deze ontwikkelkansen van het Bernissegebied, meer specifiek op het gebied rondom de locatie Oud-Hoenderhoek. Dit doen we door het afronden van een aanbestedingstraject, en de verdere ontwikkeling van de beweegroute. Samen maken we het Bernissegebied meer bekend en beleefbaar. Daarnaast versterken we de natuurwaarden en de recreatieve functies.
In opdracht van het recreatieschap is een onderzoek uitgevoerd naar de kansen voor boscompensatie op Voorne-Putten. We werken samen met het recreatieschap aan de nadere uitwerking van deze kansen. Waarbij er eerst wordt ingezet op bosuitbreiding in het Bernissegebied, en vervolgens in de Uitwaayer. Ook werken we samen met de gemeenten in de Zuid-Hollandse Delta om de natuur- en recreatieve waarden rondom het Haringvliet te versterken. Een van de projecten waar we concreet mee aan de slag zijn, is het realiseren van watertappunten en extra steigers in het Bernissegebied.
In 2023 zetten we ook in op de recreatieve versterking van de Uitwaayer, door het in kaart brengen van de ambities en ontwikkelkansen van onder andere de mountainbikeroute.

Sport
Sporten is goed voor je. Bewegen maakt ons fit, zorgt voor een goede conditie en vermindert het risico op gezondheidsproblemen. Door te sporten zitten we lekker in ons vel, zijn we weerbaarder, zelfverzekerder en voelen we ons fysiek en mentaal sterker. Sporten brengt ons bij elkaar, leert ons samenwerken en stimuleert ons voor elkaar te zorgen. Sport is daarmee niet alleen goed voor het individu, maar ook voor een sterke en gezonde samenleving.

We zetten ons in om de algemene sportdeelname te verhogen. Het versterken het aanbod van sport- en beweegvoorzieningen in de buitenruimte draagt hieraan bij net als de inzet van groepen die (nog) niet meekomen in het reguliere sport- en beweegaanbod. Vitale verenigingen zijn aantrekkelijk voor sporters, we ondersteunen de verengingen hier waar mogelijk. Voldoende en kwalitatief goede sportfaciliteiten dragen bij aan het sportplezier.

Kunst en cultuur
Kunst en cultuur zijn van belang vanwege de bijdrage aan het leefklimaat in de kernen en de wijken en vanwege de kansen op ontwikkeling en ontplooiing voor inwoners door middel van cultuureducatie en –participatie. We spannen ons in om verder invulling te geven aan de ambities uit de cultuurnota middels voortzetten van de ondersteuning van culturele organisaties en initiatieven. We vernieuwen de subsidieregeling voor culturele organisaties. We werken aan goed beheer en onderhoud van kunst in de openbare ruimte en aan de doorontwikkeling van het Centrum voor de Kunsten in combinatie met mogelijkheden voor oefenruimte voor muzikanten, dj’s en bands.

Leren, participeren en ondersteunen

Toekomstbestendig Sociaal Domein
Iedereen, jong en oud, kan meedoen en wie dit niet kan, ook niet met ondersteuning uit de omgeving, helpen we daarmee. Die hulp is laagdrempelig en dicht bij huis. Tegelijkertijd willen we de ondersteuning ook betaalbaar houden: goede lokale hulp die binnen begroting kan worden uitgevoerd. Het goed vormgeven van het sociaal domein is ingewikkeld. We staan voor vele uitdagingen als: vergrijzing, problematiek onder de jeugd, gebrek aan arbeidskrachten in de hulpverlening en wijzigingen in het rijksbeleid. Om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen enerzijds en anderzijds het sociaal domein betaalbaar te houden, is het nodig de beschikbare middelen op een effectieve manier te besteden en de risico’s beheersbaar te houden. Daarom stellen we hernieuwde doelen op wat we deze collegeperiode binnen het sociaal domein willen bereiken. Deze doelen zullen separaat aan de raad ter vaststelling worden voorgelegd en daarna worden opgenomen in de begroting (vanaf 2024). Daarbij zal het college inspanningen benoemen, oftewel de extra/andere activiteiten die ondernomen moeten worden om de doelen te bereiken. Dit alles zal via een aangepaste samenwerkingsstructuur worden geregisseerd, aangestuurd en gemonitord. Hierover wordt in het jaarlijkse Bestuursverslag sociaal domein aan de raad gerapporteerd.

Wmo
In 2023 starten we met de inrichting van het triageproces voor Wmo maatwerkvoorzieningen, zodat de inwoner die de hulp het hardst nodig heeft snel bediend wordt. Het tijdig afhandelen, monitoren en tijdig op en afschalen van maatwerkvoorzieningen vraagt capaciteit. Ook komen er in 2023 ondersteuningsvormen beschikbaar die nieuwe mogelijkheden bieden om hulp tijdig af te schalen.
In 2023 gaan we het gebruik en de effectiviteit van deze producten monitoren. Ook zetten we steviger in op handhaving en toezicht Wmo & Jeugd, met als doel om fraude te voorkomen en bestrijden, zodat de middelen terecht komen bij de kwetsbare inwoners die het nodig hebben.
De Woonzorgvisie, die in 2022 wordt ontwikkeld samen met woningcorporaties, zorgaanbieders en welzijnsorganisaties, vertalen we in het eerste kwartaal van 2023 naar een uitvoeringsprogramma met prestatieafspraken. De focus ligt op voldoende woon-zorgvoorzieningen voor kwetsbare inwoners met een woon-zorg behoefte. Daarnaast geven we in 2023 uitvoering aan de acties opgenomen in de Lokale aanpak dak- en thuisloosheid, waar we inzetten op het behouden van een thuis voor inwoners en anderzijds op het vinden van een nieuwe (tijdelijke) woonplek.
In de keten rond mensen met verward gedrag zetten we in 2023 in op het realiseren van een meldpunt niet acute zorg, bewezen effectieve maatregelen en de samenwerking met de ketenpartners.  

Huiselijk geweld en kindermishandeling
Gemeente Nissewaard is centrumgemeente voor Vrouwenopvang en Huiselijk Geweld voor de regio Zuid-Holland Zuid. De aanpak van huiselijk geweld vraagt een lange adem en het steeds toepassen van verbeterde inzichten in wat werkt. Richtinggevend voor het beleid is de Regiovisie Geweld hoort nergens thuis (2020-2023). In 2023 werken we met de gemeenten in de regio ZHE, met de twee andere centrumgemeenten in de regio Rotterdam Rijnmond en met onze partners aan een nieuwe Regiovisie die in 2024 in moet gaan. In deze regiovisie wordt ook de samenhang met het Toekomstscenario Jeugd- en gezinsbescherming aangegeven. 2023 is ook het laatste jaar van het verbeterplan Geweld hoort nergens thuis . In dit jaar is er blijvende aandacht voor de kwaliteit en expertise van de lokale teams, passende en duurzame hulpverlening en informatie voor potentiële slachtoffers om de drempel om hulp te vragen te verlagen. Na evaluatie van het verbeterplan in 2023 volgen voorstellen voor borging en passende vervolgacties, in lijn met de nieuwe Regiovisie en het Toekomstscenario.

Doorontwikkeling beschermd wonen en maatschappelijke opvang
Op de Zuid Hollandse Eilanden werken de gemeenten samen om beschermd wonen en de maatschappelijke opvang vorm te geven en uit te voeren. Een beschermd thuis voor iedereen die dat nodig heeft, is de ambitie. Deze visie staat omschreven in het regionale beleidsplan ‘Een beschermd thuis op de Zuid Hollandse Eilanden’. De gemeente Nissewaard is vooralsnog de wettelijke centrumgemeente voor maatschappelijke opvang en beschermd wonen, maar dit gaat veranderen. In de komende jaren zijn er verschillende ontwikkelingen, zoals het aflopen van de samenwerkingsovereenkomst en de verdere decentralisatie van middelen voor de centrumtaken, die het noodzakelijk maken om op de bestaande vormgeving van de intergemeentelijke samenwerking te reflecteren en deze verder te ontwikkelen. Om deze reden zijn we bezig met de (financiële) doordecentralisatie van Beschermd wonen en de hiermee samenhangende keuzes over toekomstige regionale samenwerking op de Zuid-Hollandse Eilanden. Als centrumgemeente voor de Zuid-Hollandse Eilanden implementeren we in 2023 de keuzes die we eind 2022 als regio maken ten aanzien van de intergemeentelijke samenwerking en werken we aan het realiseren van de gekozen vormgeving van de centrale toegang en regionale voorzieningen. Daarbij benutten we de bevindingen uit de projecten in het kader van het landelijke programma ‘Een (t)huis, een toekomst’. De reserve centrumtaken bevat nog een bedrag van €8,7 miljoen. In overleg met de betrokken gemeenten wordt bekeken hoe deze middelen zo breed mogelijk ingezet kunnen worden.

Jeugdzorg en de aansluiting zorg-onderwijs
Op VPG (Voorne- Putten Goeree Overflakkee) werken we gezamenlijk aan het programma Kinderogen waarbij we tussen gemeenten en in gezamenlijkheid met het onderwijs inzetten op betere verbinding tussen jeugd en onderwijs. Focus ligt op het verbeteren van dyslexiezorg, het verbeteren van preventieve zorgstructuur op scholen (schoolmaatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg, intern begeleider etc.) en het inzetten van mogelijkheden van jeugdhulp op (speciaal) onderwijs. Dit laatste borgen we in 2023 met lokale inkoop van dagopvang die voorheen regionaal werd ingekocht.
In 2023 geven we verdere invulling aan het in 2022 vastgestelde Onderwijskansenbeleid waaronder het VVE (voor- en vroegschoolse educatie) beleid en LEA (lokaal Educatieve Agenda)-samenwerkingsbeleid.
Regionaal werken we aan het vormgeven en uitvoeren van de gezamenlijke regio-agenda. Dit is de eerste vastgestelde regiovisie gecombineerd met de maatregelen uit de landelijke hervormingsagenda.  Hierin geven we prioriteit aan aansluiting jeugdzorg - onderwijs (regionaal), overgang zorg 18- en 18+ en bestaanszekerheid. Andere zaken zijn afhankelijk van de wetgever zoals bijvoorbeeld aanpassingen in de reikwijdte van de jeugdwet. In 2023 gaan voor de regionale gespecialiseerde jeugdhulp de nieuwe contracten in.

Onderwijs
We voeren onze wettelijke taken uit op het gebied van onder andere leerplicht, kinderopvang, leerlingenvervoer, het tegengaan van voortijdig schoolverlaten en de koppeling tussen onderwijs en zorg voor jeugdigen. We zetten in op het vergroten van hulp aan kwetsbare kinderen en de begeleiding naar de juiste zorg, waarbij de focus ligt op vroeg signaleren en preventie. We zetten in op gelijke kansen en een doorlopende leer- en ontwikkellijn voor elk kind. Dit doen we mede vanuit het uitvoeringsprogramma Kinderogen en het Nationaal Programma Onderwijs.

We voorkomen en bestrijden onderwijsachterstanden en laaggeletterdheid. Dit doen we door in te zetten op professionalisering in de kinderopvang en het onderwijs waarbij aandacht is voor werken met kinderen met taalachterstanden en door ouders hier meer bij te betrekken.

We willen dat iedereen zijn talent kan ontwikkelen. Daarom streven we met de scholen naar kwalitatief goed en bereikbaar onderwijs. Het onderwijs begint al op de voorschool om gelijke kansen te kunnen bieden. Waar nodig wordt er passende zorg en ondersteuning geboden.
Een goede aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt vergroot de kans op het verkrijgen van passend werk,  zodat leren loont. Aansluiting bij de Gelijke Kansen Alliantie, het opzetten van een Kansentafel, voortzetten plan voortijdig school verlaat, het doorontwikkelen van het voorschoolse ondersteuningsveld en de doorgaande leer- en ontwikkellijn kunnen hierbij helpen. Hierbij wordt stevig ingezet om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Ook blijven we in 2023 intensief leerlingen begeleiden door een coach voortijdig schoolverlaten.

Onderwijshuisvesting
Nissewaard staat voor een grote vervangingsopgave met betrekking tot de onderwijshuisvesting, vooral in het primair onderwijs. Niet alleen vanwege de ouderdom van de bestaande gebouwen, maar ook vanwege de toenemende ruimtevraag door groei van het aantal leerlingen. Hiervoor hebben we samen met de schoolbesturen een nieuw Integraal Huisvestingsplan opgesteld, met een financiële doorkijk naar de komende 20 jaar. Voor de komende vier jaar is extra budget beschikbaar gesteld om een goede start te kunnen maken aan deze grote opgave.
Vanuit het programma Nissewaard naar 2040 zijn er plannen voor herinrichting van het gebied rondom de Heijwegenlaan in Spijkenisse. Onderdeel hiervan is de herhuisvesting van het voortgezet onderwijs. Dit is ook opgenomen in het Bestuurlijk Akkoord Voortgezet Onderwijs. In de loop van 2022 zijn de plannen (Definitief Ontwerp) van beide schoolgebouwen bekend en zullen de voorbereidingen voor de bouw dat jaar nog gestart worden. Tevens verwachten we te starten met realisatie van schoolgebouwen voor primair onderwijs in de wijken De Elementen en Schenkel eind 2023. De realisatie van de vervangende nieuwbouw voor twee basisscholen en kinderopvang in Sterrenkwartier is gestart in 2022, oplevering wordt verwacht juli 2023.

Bereikbare zorg
Bereikbare zorg voor alle inwoners in Nissewaard is van groot belang voor de gezondheid van onze inwoners. We blijven ons in 2023 daarom inspannen voor een goed acuut zorgsysteem op Voorne-Putten. Dit doen we samen met partners in de regio om zo onze positie in deze discussie te verstevigen. Eveneens willen we in de gemeente komen tot een dekkend netwerk met AED’s en voldoende burgerhulpverleners. We streven naar het hartveilig maken van onze accommodaties.

Samenleving
Een sterke samenleving bestaat uit gezonde verenigingen, uit sociale netwerken, uit actieve inwoners die zich voor andere mensen inzetten en uit professionele organisaties die dit versterken en faciliteren. Er vinden veel activiteiten plaats die bijdragen aan het welbevinden, de vitaliteit en de ontwikkeling van inwoners. Problemen worden zoveel mogelijk samen opgelost en (kwetsbare) inwoners kunnen rekenen op ondersteuning bij moeilijkheden die voor hen niet op eigen kracht op te lossen zijn. Het is een inclusieve samenleving, waarin iedereen een volwaardige plek heeft en naar vermogen kan meedoen, zonder onderscheid te maken tussen mensen. Een samenleving waarin leefbaarheid een groot goed is en iedereen aan bijdraagt.
Het versterken van de samenleving staat niet op zichzelf maar heeft veel raakvlakken met andere thema’s binnen het sociaal domein en dat zien we op verschillende manieren terug in deelbeleid. Ook dragen andere domeinen (indirect) bij aan het bevorderen van een sterkere samenleving of hebben er profijt van.
We zetten ons de komende periode met name in op de volgende thema’s: faciliteren ontmoeting, ondersteunen vrijwilligers(organisaties), bevorderen van een gezonde (fysieke, mentale en sociale) leefstijl, versterken van het eigen oplossend vermogen waaronder het stimuleren van inzet van het sociale netwerk van inwoners, bevorderen van sociale inclusie (bijv. voor mensen met dementie of kinderen met een beperking), samenwerking tussen formele en informele organisaties, een sociale kaart en een communicatiecampagne ‘samen opgelost’.

Armoedebeleid
We willen alle mensen laten meedoen in onze samenleving ongeacht het inkomen. Daarbij ligt de focus op preventie en vroegsignalering. We willen daarbij het bereik onder jongeren en volwassenen vergroten en zetten in op voorzieningen voor deze doelgroepen. We intensiveren onze aanpak op preventie van schulden en armoede, energiearmoede, kansenongelijkheid en het vergroten van het bereik van onze minimavoorzieningen. Hiervoor gaan we langs bij en werken we samen met scholen, wijkcentra, ouderenzorg, etc..
De verwachting is dat door de hoge inflatie en energieprijzen meer inwoners onder de armoedegrens komen en er een groter beroep wordt gedaan op de schuldhulpverlening. Dit houden we nauwlettend in de gaten en indien nodig passen we ons armoedebeleid hierop aan.
Daarnaast helpen we de gedupeerde gezinnen die in de problemen zijn gekomen door de toeslagenaffaire.

Emancipatie
We vinden het belangrijk dat iedereen mee kan doen en dat een ieder gelijke kansen hiervoor heeft. Nissewaard voert haar taken uit als regenbooggemeente en zet zich in voor de verdere acceptatie van alle personen binnen de LHBTI+ community. In 2023 hebben we een sociale inclusieagenda; waarin iedereen meetelt en mee kan doen.

Werk en inkomen
We hebben een hoge ambitie om mensen aan het werk te krijgen. Wij vinden het belangrijk dat mensen voor eigen inkomen kunnen zorgen en hierbij ondersteunen wij indien noodzakelijk. Wij zijn bezig met de harmonisatie van werkgeversinstrumenten binnen de arbeidsmarktregio Rijnmond. Dit om meer duidelijkheid richting werkgevers te bieden. We zijn er trots op dat wij de tweede gemeente in de regio zijn met de hoogste uitstroomcijfers van bijstandsgerechtigden. Deze dalende lijn willen wij ook in 2023 blijven doorzetten in het belang van onze inwoners, werkgevers en gemeentefinanciën.