Thuis in de wijk

Financiële toelichting

Naast de loon- en prijsstijging 2023 en de vastgestelde begrotingswijzigingen lichten wij bijgaande financiële verschillen op dit thema toe.

• In dit thema zijn incidentele middelen opgenomen voor het budget "toekomstbestendig sociaal domein". Het betreft het voormalig budget “Thuis in de Wijk” waar voor een periode van 4 jaar, oorspronkelijk tot en met 2020, jaarlijks budget beschikbaar is gesteld vanuit de reserve sociaal domein.  De niet bestede middelen zijn jaarlijks overgeheveld. In de begroting 2022 is, na overheveling, nog een budget geraamd van € 560.000. Vanaf 2023 zijn hiervoor geen middelen meer geraamd in de begroting.
• Naast het "toekomstbestendig sociaal domein" is binnen dit thema een innovatie en ontwikkelbudget geraamd. Vanaf 2023 zijn het innovatiebudget en het ontwikkelbudget samengevoegd. Daarnaast is het budget structureel verlaagd met € 100.000 als invulling van de maatregelen sociaal domein in de perspectiefnota 2023. Voor 2023 en verder is een budget ad € 400.000 per jaar beschikbaar. Voor 2023 zal dit budget ingezet worden voor o.a. herijking van het programma Toekomstbestendig sociaal domein, dagbesteding als algemene voorziening en het doorontwikkelen van ingang/toegang.
• In dit thema zijn middelen geraamd voor eenzaamheidsbestrijding. Uit vergelijking van cijfers over eenzaamheid blijkt dat in Nissewaard mensen zich niet méér eenzaam voelen dan landelijk. Tevens wordt vanuit andere onderdelen in de begroting, veel ingezet op zaken als ontmoeting, die bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid. Een deel van het budget ad € 50.000 wordt niet besteed en kan als besparingsmaatregel worden ingeboekt.
• STELPOST SOCIAAL DOMEIN

- Binnen het sociaal domein is als sluitpost de “stelpost sociaal domein” in de begroting opgenomen. Deze stelpost is opgenomen in het thema Thuis in de Wijk. Het betreft een momentopname (zoals nu bij de begroting 2023-2026) en deze post wijzigt zodra er bijstellingen nodig zijn op de lasten of baten binnen het sociaal domein. Een positief saldo is daarom gewenst als buffer om tegenvallers te kunnen opvangen. Bij een negatief saldo zijn bezuinigingstaakstellingen nodig om de stelpost positief te krijgen.

-In de perspectiefnota 2023 zijn maatregelen opgenomen, oplopend van € 2 miljoen in 2023 naar € 3,5 miljoen in 2026. Deze maatregelen worden nu in de begroting 2023-2026 voor een deel gerealiseerd en voor een deel worden hiervoor taakstellingen opgenomen. Het deel van de maatregelen dat nog niet is gerealiseerd of als taakstelling is opgenomen, komt in de begroting 2023-2026 ten laste van de stelpost SD.

*       de toelichting is opgenomen in het thema "Werk, inkomen, armoedebeleid en emancipatie"
**    de toelichting is opgenomen in het  thema "Maatwerk Jeugd"
***  zie specificatie in de tabel taakstellingen verder in de tekst

- In de meicirculaire 2022 valt, inde jaren 2023 tot en met 2025, een deel vrij van de stelpost loon en prijsontwikkeling. Het deel van 37% komt ten gunste van de stelpost SD.

- Na aanvullende externe informatie, blijkt dat de extra middelen voor Jeugd op basis van de meicirculaire 2022 in 2023 € 10 miljoen bedragen. Het verschil tussen de extra middelen Jeugd in 2023 ad € 10 miljoen en de reeds geraamde extra middelen ad € 7,7 voor Jeugd, een bedrag ad € 2,3 miljoen, wordt nu alsnog toegevoegd aan de stelpost SD.

- De extra middelen voor Jeugd (arbitragegelden) ad € 10 miljoen, zijn in de meicirculaire 2022 alleen toegekend voor het jaar 2023. Op voorspraak van de provincie kunnen de per jaar aflopende arbitragegelden Jeugd in de begroting worden geraamd. Daarbij dient een deel geraamd te worden als extra baten en een deel wordt geraamd als lagere lasten. Deze lagere lasten worden in de begroting opgenomen als een taakstelling. Het Rijk is verantwoordelijk voor de te realiseren taakstelling. Na het aanpassen van zowel de geraamde baten extra middelen Jeugd als de lagere lasten in de vorm van een taakstelling, resteert een voordelig saldo dat ten gunste komt van de stelpost sociaal domein.

- Naast bovengenoemde mutaties worden in de begroting nog een aantal knelpunten verwerkt. Deze knelpunten worden toegelicht in de financiële samenvatting en de betreffende thema's (Maatwerk Jeugd en Maatwerk volwassenen).

- Na verwerking van alle mutaties, is onderstaand saldo van de stelpost sociaal domein in de begroting 2023-2026 opgenomen.

• TAAKSTELLINGEN SOCIAAL DOMEIN

Naast de stelpost sociaal domein zijn de taakstellingen in de begroting 202-2026 opgenomen. De taakstelling met een * zijn nieuw in de begroting en vloeien voort uit het invullen van de maatregelen die bij de perspectiefnota 2023 zijn besloten. Ook nieuw is de taakstelling lagere lasten Jeugd (op basis van voorspraak provincie). De overige taakstellingen volgen uit de perspectiefnota 2023 (hervormingsagenda Jeugd) en de meicirculaire 2022 (eigen bijdrage Wmo huishoudelijke hulp). In de betreffende thema's worden de taakstellingen nader toegelicht. Indien de taakstellingen niet worden gerealiseerd heeft dit een nadelig effect op de stelpost sociaal domein. Daarnaast kan het zijn dat er nog meer wordt bespaard dan de geraamde taakstelling, in dat geval heeft dit een positief effect op de stelpost SD. Op dit moment zijn de volgende taakstellingen in de begroting  2023-2026 opgenomen.

Hieronder worden de taakstellingen in het thema Thuis in de wijk Toegelicht.

Taakstelling toezicht, accountmanagement en kwaliteit:
Onderdeel van de taken van deze functies, is het vinden van mogelijkheden tot besparing van kosten. Vooraf is niet in te schatten waar zich deze mogelijkheden voordoen, vandaar dat een algemene taakstelling is opgenomen in het thema Thuis in de wijk. In het verleden hebben deze functies aangetoond dat zij besparingen kunnen realiseren. De hoogte van de taakstelling is grotendeels bepaald door ervaringen in deze functies tot nu toe. Naarmate de tijd vordert zal deze taakstelling concreet worden ingevuld, aan de hand van gerealiseerde incidentele en structurele besparingen.

Integrale ingang en toegang:
Deze taakstelling spitst zich toe op het beperken van uitgaven in multiprobleemgezinnen wanneer er integrale afwegingen worden gemaakt welke ondersteuning in dat huishouden het meeste effect heeft. Nu wordt vaak vanuit meerderen wetten ondersteuning ingezet bij multiproblematiek. Voorwaarde voor deze taakstelling is wel dat de Wet multiproblematiek (Wams) per 2024 ingaat, hetgeen ons de bevoegdheden geeft om over wetgeving heen informatie uit te wisselen en keuzes te maken. Het realiseren van casusregie en procesregie in de gemeentelijke organisatie (onderdeel van toegang) is hiertoe eveneens noodzakelijk. Aan dat laatste wordt nu reeds gewerkt met als planning dat dit januari 2024 in de organisatie geïmplementeerd is. Om dit moment is de taakstelling opgenomen in het thema Thuis in de Wijk in afwachting van verdere uitwerking.

Nog uit te werken taakstelling:
Naast de reeds genomen en in de begroting 2023 verwerkte maatregelen en de hierboven genoemde taakstellingen, wordt nog een nader in te vullen besparing van 500.000 euro per 2025 ingeboekt. Deze zal op een later moment in de tijd worden gespecificeerd. Dit hangt ook af van de mogelijkheden tot (over-)realisatie van de hierboven genoemde taakstellingen.

• Voor de verdeling van de personele lasten naar de verschillende thema’s zijn de capaciteitsplannen voor de begroting 2023-2026 geactualiseerd. Dit leidt ertoe dat op de thema’s verschillen op de lasten te constateren zijn. Voor de totale begroting is dit echter budgettair neutraal.

-